İsim cümlesini oluşturan mübteda ve haber öğelerini, kendisine malzeme olarak kullanan işlevsel fiillerden biri de şurû / başlama fiilleridir.
ŞEREA fiili, isim cümlesinin önüne geldiğinde mübteda öğesine ŞEREA'nın İSMİ, haber öğesine ise ŞEREA'nın HABERİ denir. ŞEREA'nın haberi mansûp olur ancak mansup olduğunu gösteren bir alamet taşımaz. Çünkü ŞEREA'nın haberi, muzari siygalı bir fiil cümlesi olmak zorundadır. Bilindiği gibi haber öğesi müfret olmadığında, lafzen herhangi bir değişiklik yapılmaz (C türü öğeler, mebnî isim konumunda olup, mahallen irap edilir).
1) الطَّالِبُ يَكْتُبُ الدَّرْسَ.
2) شَرَعَ الطَّالِبُ يَكْتُبُ الدَّرْسَ.
1) Öğrenci, dersi yazıyor.2) Öğrenci, dersi yazmaya başladı.
NOT: Başlama fiillerin muzari siygalı olan fiil cümlesinin önüne EN getirilemez.
NOT: أَخَذَ، بَدَأ، جَعَل de ŞERE'A gibi şurû (başlama) anlamında isim cümlesinin önüne getirilen ve sıkça kullanılan fiillerdendir. Aşağıdaki fiilleri de aynı amaçla ve aynı şartlarda kullanmak mümkün.
ŞEREA gibi kullanılabilen fiiller: قَامَ، أَنْشَأ، طَفِق، هَبَّ، اِبْتَدَأَ، اِنْبَرَى …
ÖRNEKLER:
1) شَرَعَ الْفَلَّاحُ يَسْقِي الْأَشْجَارَ.
2) أَخَذَت السَّيَّارَةُ تُسْرِعُ.
3) بَدَأَ الْمُدَرِّسُ يَشْرَحُ
الدَّرْسَ.
4) شَرَعَتْ فَاطِمَةُ تُذَاكِرُ
دُرُوسَهَا.
5) جَعَلَ الْخَطِيبُ يَرْفَعُ صَوْتَهُ.
6) قَامَ عَلِيٌّ يُنَادِي إخْوَتَهِ إِلَى
الطَّعَامِ.
7) أنشأت الْمُغَنِّيَةُ تُغَنِّي.
8) هَبَّتْ النِّسَاءُ يُدَافِعْنَ عَنْ حُقُوقِهِنَّ.
9) طَفِقَ الطُّلَّابُ يُغَادِرُونَ صَالَةَ
الْاِمْتِحَانِ.
10) جَعَلَ الْمُدَرِّسُ يَتَكَلَّمُ
بِاللُّعَةِ الْعَرَبِيَّةِ وأَنَا أَخَذْتُ أَفْهَمُ كَلَامَهُ.
1) Çiftçi
ağaçları sulamaya başladı.
2) Araba,
hızlanmaya başladı.
3) Öğretmen,
dersi anlatmaya başladı.
4) Fatma,
derslerine çalışmaya başladı.
5) Hatip,
sesini yükseltmeye başladı.
6) Ali,
kardeşlerini, yemeğe çağırmaya başladı.
7) Şarkıcı,
şarkı söylemeye başladı.
8) Kadınlar,
haklarını savunmaya başladılar.
9)
Öğrenciler, sınav salonundan ayrılmaya başladılar.
10)
Öğretmen, Arapça konuşmaya başladı ve ben, onun konuşmasını anlamaya başladım.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder